به گزارش روخان، دکتر محدثه فردی در یادداشتی به مناسبت فرارسیدن سالروز شهادت میرزاکوچک‌خان جنگلی نوشت: گیلان به خود می‌بالد که چهره‌ای ملی را تقدیم این مرز پرگوهر کرده است، چهره‌ای ملی، مقتدر و چهره‌ای سلطه ناپذیر، از میرزای کوچکی سخن می‌گویم که اگرچه نامش کوچک بود اما به بزرگیِ مرام و منشش در تاریخ شناخته می‌شود.
یونس، فرزند میرزای بزرگ، روحانی مبارزی که به‌وقت نیاز، لباس عِلم را از تن بیرون آورد و عَلَمِ رزم بر تن پوشید تا به اهل زور و ستم بفهماند، درس آموخته نهضت حسین(ع)، سر می‌دهد اما تن به ذلت نه!
میرزای کوچک جنگلی با اهل تاریخ هم سخنی گفته!
او گفت اگر تنها بودید و خائن در میانتان بود، نترسید و نهراسید چراکه برای اعتلای حق باید محکم بود و محکم ایستاد، حتی اگر به قیمت از دست دادن دوستان و یارانتان تمام شود. میرزا، تاریخ را به‌زانو درآورده چراکه نام کوچکش به نام جنبش ضداستعماری گره خورده، جنبشی به نام «جنگل» با رهبری به نام «میرزا یونس»
میرزا کوچکِ تاریخ گیلان، مجاهدی بود که برای استقلال کشور و جلوگیری از نفوذ بیگانگان نهضتی به بزرگی جنگل بر پایه اسلام و تبعیت از تعالیم آن بنا کرد، نهضتی که مورخان، بعد از مشروطه آن را یکی از بزرگ‌ترین قیام‌هایی می‌دانند که علیه نفوذ بیگانگان در کشور رقم خورد و نشان داد که گیلانیِ غیور، مجال را از دشمن می‌ستاند و تاآخرین‌نفس برای وطن می‌جنگد، گیلانیِ غیور، سر می‌دهد اما هیچ‌گاه بر طبل سازش نمی‌کوبد و مرگِ باعزت را به ذلت ترجیح می‌دهد.
میرزا، برای حقیقت و حقانیت از هیچ خطری نهراسید، طعنه‌ها را به جان خرید و تاریخ را در اراده، ایمان و اقتدارِ یک گیلانیِ غیور شرمنده کرد. البته بی‌انصافی است، میرزا را فقط میرزای گیلان بدانیم، چراکه نقش میرزا بعد از مشروطه نقشی ملی بوده نه صرفاً گیلانی، میرزایی که بعد از جنگ جهانی اول در واکنش به نفوذ بیگانگان و فساد حاکم بر کشور جنبش ضد استعماری «جنگل» را شکل داد، درست در زمانی که شیخ محمد خیابانی در تبریز ، کلنل محمدتقی خان پسیان در خراسان و تنگستانی‌ها در جنوب با حمایت علمای فارس، قیام‌هایی را علیه نفوذ انگلیس برپا کردند.
مورخان می‌گویند نهضت جنگل یک نهضت صرفاً گیلانی نبوده بلکه نهضتی ایرانی بوده چراکه اگرچه این نهضت تاریخی، از جنگل‌های گیلان شروع شد اما قرار بود به نهضت ملی ایران تبدیل شود.
برگ‌های تاریخ می‌گویند بیشتر اعضای نهضت دارای باور و روحیه مذهبی بودند و برخی از افکار خود را در روزنامه جنگل بیان می‌کردند.
اینگونه نام گیلان نیز در زمره بیداران و سلطه ناپذیران در تاریخ این مرز پرگوهر به نیکی نوشته شده به‌گونه‌ای که رهبر معظم انقلاب نیز منشأ حرکت میرزا کوچک خان را صد درصد ایرانی اسلامی دانستند و فرمودند«میرزا ضمن مقابله با اجنبی در حفظ استقلال کشور کوشا بود و با تحرکات استبداد داخلی هم مبارزه می‌کرد
میرزای کوچک نام و بزرگ منش ما، پرچمِ تبیین عِلم و عمل را توامان برپاداشت و جنگل گیلان را برای مبارزه با استعمار و مقابله با تحریف حقیقت تاریخ برگزید و اینگونه گیلان سربلندِ تاریخ نام گرفت، یادش گرامی و راهش پررهرو باد!
پایان پیام/
